CEİD

Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.

TÜRKİYE'DE KATILIMCI DEMOKRASİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ:
TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİNİN İZLENMESİ PROJESİ

Beyin aktivitesi, yabancıların arkadaş olup olmayacağını tahmin edebilir

Film kliplerine benzer nöral tepkileri olan kişilerin arkadaş olma olasılığı daha yüksektir, bu da paylaşılan düşünce süreçlerine dayalı bağlar formunu gösterir

Film gecesi düşündüğünüzden daha fazlası olabilir

Beyinleri film kliplerine benzer şekilde tepki verirse, yabancıların arkadaş olma olasılığı daha yüksektir, bu da nöral aktivitenin ilişkileri tahmin edebileceğini düşündürmektedir.

Kültürler arasında insanlar kendilerini benzer düşünen insanlarla kuşatma eğilimindedir. Homofil olarak bilinen bu fenomen, geçmiş çalışmaların neden arkadaşlar arasında nöral benzerlikler bulduğunu açıklar. Ancak araştırmacılar, bunun arkadaşların zaman içinde daha fazla büyümesi mi yoksa insanların benzer düşünce süreçlerine sahip olanlara yöneldikleri için mi olduğunu bilmiyorlardı.

California Üniversitesi’nde Carolyn Parkinson, Los Angeles ve meslektaşları, lisansüstü bir programa başlamadan önce 41 öğrenciden beyin taramaları topladılar. Taramalar sırasında katılımcılar, belgesel veya komedi gibi bir dizi stil ve yiyecek, spor ve bilim gibi çeşitli konuları kapsayan 14 film klibi izlediler. Araştırmacılar daha sonra 214 beyin bölgesinde her katılımcının nöral aktivitesini analiz ettiler.

Katılımcılar – programlarındaki diğer 246 öğrenci ile birlikte – iki ay sonra bir anketi tamamladılar ve altı ay sonra, boş zamanlarını kiminle harcamaktan hoşlandıklarını sordu. Sekiz aylık işarette arkadaş olan insanlar, sol Orbitofrontal korteksin bir kısmında, öznel değeri işleyen bir beyin bölgesi olan, sosyal ağda en uzak olanlardan-yani arkadaşların arkadaşlarının arkadaşlarından daha fazla benzer yanıtlara sahipti. Bu etki, insanların film kliplerine kendi zevklerini veya ilgilerini ne kadar derecelendirdiğine bağlı olarak, tattaki benzerlikleri hesaba kattıktan sonra bile önemli kaldı.

Programdan iki ay sonra, arkadaşlar ve arkadaş olmayanlar arasındaki nöral benzerlikler farklı değildi, bu da insanların zaman içinde daha yakın arkadaşlar bulmadan önce yakınlığa dayalı arkadaşlıklar kurabileceğini düşündürüyor. Bu, araştırmacılar iki anket arasında dostlukların nasıl değiştiğine baktıklarında daha da desteklendi. Bu dönemde yaklaşan katılımcılar, 42 beyin bölgesinin aktivitesinde parçalananlara göre önemli ölçüde daha fazla benzerliklere sahipti. Yaş, cinsiyet ve memleket gibi faktörleri hesaba kattıktan sonra bile bağlantı önemli kaldı. Parkinson, “Sosyodemografik faktörler, en azından burada ölçebildiğimiz açısından, resmin bir kısmını açıklıyor gibi görünüyor” diyor.

Parkinson, bu bölgelerin birçoğu dikkati yönlendiren ve hikayeleri anlamamıza yardımcı olan beyin ağlarında yer alıyor ve hikayeleri anlamamıza yardımcı oluyor, kısmen insanların etraflarındaki dünyayı nasıl anladığı konusundaki benzerlikler nedeniyle dostlukların biçimini gösteriyor. Oxford Üniversitesi’nden Robin Dunbar, “Düşünme süreçleri daha benzer olan insanlar devam etmeyi daha kolay buluyor” diyor. “Bir şey söylediklerinde, sadece diğerinin ne düşündüğünü biliyorlar çünkü kendilerini böyle düşünüyorlar.”

Araştırmaya dahil olmayan Dunbar, bu sonuçları şaşırtıcı bulmuyor. Aksine, birçoğunun uzun zamandır şüphelendiğini doğrularlar – “bu gibi, kazalarla bir araya getirilen insanlardan ziyade, özelliklerine yaklaşıyor” diyor. “Başka bir deyişle, yakın arkadaşlar doğar, yapılmaz.”