Orta Amerika’dan gelen Maya Uygarlığı, astronomi ve matematikteki önemli başarılarıyla bilinen en gelişmiş antik uygarlıklardan biriydi. Buna doğru takvimler ve ayrıntılı gök kayıtları da dahildir, ancak bilim adamları hesaplamalarının tüm ayrıntılarını tam olarak anlayamıyorlar. Ancak yeni araştırmalar gelecekteki tutulmaları nasıl dikkate değer bir doğrulukla tahmin ettiklerine ışık tutuyor.
Dergide yayınlanan bir çalışma Bilim Gelişmeleri Maya astronomisinin hayatta kalan en ünlü kaydı olan Dresden Kodeksini analiz ediyor. Araştırmacılar özellikle 405 ay ayını kapsayan tutulma tahmin tablosuna odaklandılar. Önceki çalışmalar, tablonun altında yatan yapıyı veya Mayaların onu yüzyıllar boyunca güncel tutmak için kullandıkları mekanizmayı tam olarak açıklayamıyordu. Bu makale eksik ayrıntıları dolduruyor.
Araştırma, tablonun 405 aylık uzunluğunun, tablonun yalnızca tutulmaları tahmin etmek için oluşturulduğu anlamına geldiği yönünde uzun zamandır kabul edilen varsayımı çürütüyor. Bunun yerine makalenin yazarları, bunun ilk olarak Maya’nın 260 günlük astrolojik takvimine uyum sağlayacak bir ay takvimi olarak tasarlandığını belirtiyor.
405 aylık döngünün 11.960 günlük uzunluğunun, 260 günlük takvime (46 x 260 = 11.960) güneş ve ay tutulma döngülerine göre çok daha yakın bir şekilde hizalandığını göstermek için modelleme ve istatistikler kullandılar.
Araştırmacılar makalelerinde “Maya takvimi uzmanları, güneş tutulmalarını 260 günlük kehanet takvimlerindeki tarihlerle ilişkilendirerek tahmin ettiler” diye yazdı. “405 aylık tutulma tablosu, 260 günlük kehanet takviminin ay döngüsünü ölçtüğü bir ay takviminden ortaya çıkmıştı.” Başka bir deyişle, güneş tutulmalarını tahmin etmeye yönelik Maya modeli, doğrudan onların ayı takip etme ve takvimlerini uyumlu hale getirme modelinden doğmuştur.
İnanılmaz doğruluk
Araştırmacılar ayrıca Mayaların tahminlerinde nasıl bu kadar isabetli olabildikleri gizemini de çözdüler. Daha önce bir masa bittiğinde yenisine başlanacağı düşünülüyordu. Ancak son çalışma, Mayaların 700 yılı aşkın süredir doğru tahminleri sürdürebilmek için örtüşen tablolar sistemi kullandığını gösteriyor. Yeni bir tablo başlatmak yerine, zamanla biriken küçük astronomik hataları düzeltmek için bir sonraki tabloyu önceki tablonun bitiminden 223 veya 358 ay öncesine ait kesin iç değerlere sıfırlayacaklardı.
Araştırma ekibi bu sonuca, tablonun tahminlerini MS 350 ile 1150 yılları arasında Mayaların görebildiği gerçek güneş tutulmalarının tarihsel veri tabanına göre matematiksel olarak modelleyerek ulaştı. Tablonun bu şekilde güncellenmesi, yüzyıllar boyunca gözlemlenebilir her güneş tutulmasının tahmin edilebilmesini sağladı.
Yazarımız Paul Arnold tarafından sizin için yazılan, Gaby Clark tarafından düzenlenen ve Robert Egan tarafından doğrulukları kontrol edilen ve gözden geçirilen bu makale, insanların dikkatli çalışmasının sonucudur. Bağımsız bilim gazeteciliğini canlı tutmak için sizin gibi okuyuculara güveniyoruz. Bu raporlama sizin için önemliyse lütfen bağış yapmayı düşünün (özellikle aylık). Bir alacaksın reklamsız bir teşekkür olarak hesaplayın.
