Nehir kenarında bir yürüyüş yaparken veya yaz sıcağından kaçmak için denize dalarken, sadece yüzey boyunca yüzen kullanılmış ıslak bir silme casusluk yapmak için tiksinti hissettiniz mi? Ya da hayvanların plastik ürünlerde boğulduğunu veya yediğimiz deniz ürünlerinin mikrofiberlerle kirlenmiş olabileceğini öğrenmek için şok mu?
Bu kirleticiler, hijyen ürünlerini ve mikrofiberleri nehirlere ve okyanuslara yıkayan kanalizasyon ve uygunsuz bertarafın yanlış yönetilmesi nedeniyle su yollarımızda yaygındır. Sadece İngiltere’de her yıl 11 milyardan fazla ıslak mendil atılıyor. 2023’te İngiltere plajlarının% 72’sinde ıslak silme çöpü bulundu.
Plastikten yapıldıkları için devam ediyorlar, kolayca bozulmayacak dayanıklı bir malzeme. Plastik onlarca yıl ila yüzlerce yıl sürebilir. Bu nedenle, hükümetler ve üreticiler plastik olmayanların daha “sürdürülebilir” alternatifler olarak kullanılmasını hevesle teşvik ediyorlar ve İngiltere 2024’te ıslak mendillerde plastiği yasaklıyor.
Bu tekstiller pamuk ve yün gibi bitki veya hayvan liflerinden yapılabilir veya suni ve viskoz gibi kimyasal ve fiziksel olarak modifiye edilebilir. Genellikle ürün ambalajında “biyolojik olarak parçalanabilir” olarak etiketlenirler, bu da çevre dostu olduklarını, hızlı bir şekilde parçalandıklarını ve plastiklere güvenli bir alternatif olduklarını gösterirler. Ama bu gerçekten böyle mi?
Araştırmam, bu plastik olmayan tekstillerin çevresel etkisini ve bunların su yollarındaki kalıcılığını araştırmaya odaklanıyor. Meslektaşlarım ve ben bazı plastik olmayan mikrofiberlerin plastikten daha sorunlu veya daha zararlı olabileceğini bulduk.
Plastik olmayan tekstiller plastikler kadar uzun ömürlü olmasa da, haftalar ila aylar içinde birçok kompostlama ile, bitkilere, hayvanlara ve insanlara birikecek ve hasara neden olacak kadar uzun sürebilirler. Stirling Üniversitesi’ndeki bilim adamları tarafından yapılan çalışmalar, biyolojik olarak parçalanabilir ıslak mendillerin, fekal bakteriler ve E.Coli için bir rezervuar görevi görebilecekleri plajlarda 15 haftaya kadar sürebileceğini göstermektedir. Diğer çalışmalar, nehirlerde ve okyanuslarda iki ay veya daha uzun süren plastik olmayan tekstilleri vurgulamıştır ve burada yüz binlerce mikrofibere ayrılırlar.
Bu mikrofiberler, su yollarında o kadar yaygındır ki, besin zinciri boyunca, filtre besleme midye ve istiridye, köpekbalıkları ve yediğimiz deniz ürünleri gibi üst yırtıcılara kadar hayvanlara sahiptirler.
Ayrıca, Medeniyetten binlerce mil uzakta, Arktik deniz tabanı ve derin deniz kadar uzaktaki uzak yerlerde bulunurlar. Bu keşifler, plastik olmayanların düşündüğümüzden daha uzun sürdüğünü vurgulamaktadır.
Plastik olmayanların tehlikeleri
Su yaşamına maruz kaldıktan sonra, plastik olmayan mikrofiberler kolayca yutulabilir veya solunabilir, burada vücutta sıkışıp kalabilir ve hasara neden olabilirler. Üretimleri sırasında tekstil lifleri, alev geciktiriciler, antibakteriyeller, yumuşatıcılar, UV koruması ve boyalar gibi işlevlerini geliştirmek için çeşitli kimyasal katkı maddeleri ile değiştirilebilir.
Bu amaç için plastik katkı maddesi bisfenol A (BPA) dahil olmak üzere birkaç toksik sentetik kimyasalın kullanıldığı bilinmektedir. Bu katkı maddeleri kanserojen olabilir, nörotoksik etkilere neden olabilir veya hormonal ve üreme sağlığına zarar verebilir.
Benim gibi araştırmacılar, sadece plastik olmayanların tehlikelerini keşfetmeye başladılar. Bazıları plastik olmayan mikrofiberlerin ve bunların katkı maddelerinin sindirim sistemine zarar verebileceğini, strese neden olabileceğini, gelişmeyi engelleyebileceğini ve karides, midye ve istiridye gibi hayvanlarda bağışıklık tepkilerini değiştirebileceğini göstermiştir. Bununla birlikte, diğer çalışmalar plastik olmayan mikrofiberlerin kendilerine maruz kalan hayvanlar üzerinde çok az veya hiç etkisi olmadığını göstermiştir.
Bu materyallerin çevreye ne kadar tehdit olduğunu henüz bilmiyoruz. Sadece üreticiler kullandığımız tekstillerde tam olarak ne olduğunu bilir. Bu, gerçekte hangi tehditlerle karşılaştığımızı anlamayı zorlaştırır. Bununla birlikte, plastik olmayanların çevre dostu olduğu ve plastik malzemelere kolay bir alternatif olduğu varsayımları meydan okunmalı ve yeniden değerlendirilmelidir.
Bunu yapmak için, günlük eşyalarımızın içeriğinde daha fazla şeffaflık için zorlamamız ve gerçekten sürdürülebilir olduklarından ve çevremizdeki dünyaya zarar vermeyeceklerinden emin olmak için onları test etmeliyiz. Bir dahaki sefere süpermarket koridorlarına göz attığınızda ve bir paket “biyolojik olarak parçalanabilir” veya “çevre dostu” ıslak mendillerle karşılaştığınızda, sadece soru, gerçekten mi?
