Antik Mars’ı ziyaret edin – kar veya yağmurun gökten düştüğü şaşırtıcı derecede ılıman bir gezegen ve nehirler yüzlerce gölü beslemek için vadileri acele ediyor.
Colorado Boulder Üniversitesi’ndeki jeologlardan yapılan yeni bir çalışma, bugün bildiğimiz soğuk araziden çok farklı, nispeten sıcak ve ıslak bir kırmızı gezegenin bu resmini çiziyor. Ekibin bulguları, ağır yağışların muhtemelen milyarlarca yıl önce Mars yüzeyini şekillendiren birçok vadi ve kanal ağını beslediğini ve gezegen bilimi konusunda uzun süredir devam eden bir tartışmaya yeni kanıtlar eklediğini gösteriyor.
2024 yılında CU Boulder’da Jeoloji Bilimleri Doktorasını kazanan Amanda Steckel liderliğindeki araştırmacılar, bulgularını 21 Nisan’da yayınladı. Jeofizik Araştırma Dergisi: Gezegenler.
“Utah, yakınlaştırma gibi yerlerin Google Earth görüntülerini çekebilirsiniz ve Mars ile benzerlikleri görürsünüz,” dedi Steckel.
Günümüzde çoğu bilim insanı, Noachian döneminde MARS yüzeyinde en azından biraz su bulunduğunu, yaklaşık 4.1 ila 3,7 milyar yıl önce var.
Fakat bu suyun geldiği yer uzun zamandır bir gizem oldu. Bazı araştırmacılar antik Mars’ın hiç sıcak ve ıslak olmadığını, ancak her zaman soğuk ve kuru olmadığını söylüyor. O zamanlar, güneş sisteminin genç güneşi bugün olduğu kadar sadece% 75 parlaktı. Yayılan buz kapakları, Mars ekvatorunun etrafındaki yaylaları kaplamış olabilir ve bazen kısa süreler boyunca eriyebilir.
Yeni araştırmada, Steckel ve meslektaşları Mars’ın geçmiş ikliminin soğuk ve kuru teorilerini ve sıcak ve ıslatma ile araştırmak için yola çıktılar. Ekip, suyun milyarlarca yıl önce Mars yüzeyini nasıl şekillendirmiş olabileceğini keşfetmek için bilgisayar simülasyonları çizdi. Kar veya yağmurdan yağışın muhtemelen bugün Mars’ta var olan vadiler ve başlıklar kalıplarını oluşturduğunu buldular.
“Her türlü kesin açıklama yapmak çok zor,” dedi Steckel. “Ama bu vadilerin çok çeşitli yüksekliklerden başladığını görüyoruz. Bunu sadece buzla açıklamak zor.”
İki kırmızı gezegenden oluşan bir hikaye
Bugün Mars’ın uydu görüntüleri hala gezegendeki su parmak izlerini ortaya koyuyor.
Ekvatorun etrafında, örneğin, Mars Highlands’den yayılan, ağaçlar gibi dallanan ve göllere ve hatta muhtemelen bir okyanusa boşalan geniş kanal ağları. NASA’nın 2021’de Mars’a inen azim gezisi, şu anda böyle bir eski gölün yeri olan Jezero Crater’i araştırıyor. Noachian sırasında, güçlü bir nehir bu bölgeye boşaldı ve krater tabanının üstüne bir delta yatırdı.
Cu Boulder’daki Atmosferik ve Uzay Fiziği Laboratuarı’nda (LASP) bir bilim insanı olan Brian Hynek, “Bu tür kayaları biriktirmek için akan suyun metre derinliğine ihtiyacınız olacak” dedi.
Bu eski geçmişi incelemek için, şimdi azim bilim ekibinde görev yapan Steckel, esasen Mars’ın bir bölümünün dijital bir versiyonunu yarattı.
Ekip, Cu Boulder’daki Jeoloji Bilimleri Bölümü’nde profesör olan çalışma ortak yazarı Gregory Tucker tarafından Dünya Çalışmaları için geliştirilen bir bilgisayar simülasyonu veya model üzerinde çizildi. CU Boulder’daki Çevre Bilimleri Araştırma Enstitüsü’nde (Cires) Araştırma Bilimcisi Matthew Rossi de ortak yazar olarak görev yaptı.
Araştırmacılar, yazılımı ekvatoruna yakın Mars’a benzeyen sentetik arazide manzaranın evrimini modellemek için kullandılar. Bazı durumlarda, grup düşen yağıştan bu araziye su ekledi. Diğer durumlarda, araştırmacılar eritme buz kapaklarını içeriyordu. Daha sonra, simülasyonda, suyun onlarca yüz binlerce yıla akmasına izin verdiler.
Araştırmacılar, sonuç olarak oluşan kalıpları ve özellikle Mars’ın dallanma vadilerini besleyen headwaters’ın ortaya çıktığı kalıpları incelediler. Senaryolar çok farklı gezegenler üretti: buz kapaklarını eritme durumunda, bu vadi kafaları büyük ölçüde yüksek yüksekliklerde, kabaca eski buzun oturduğu kenarın etrafında oluştu. Yağış örneklerinde, Marslı başlık suları çok daha yaygındı ve gezegenin ortalama yüzeyinin altından 11.000 feet yüksekliğe kadar değişen yüksekliklerde oluşuyordu.
Steckel, “Bu buz kapaklarından gelen su, sadece dar bir yükseklik bandı etrafında vadiler oluşturmaya başlıyor.” Dedi. “Yağış dağıttıysanız, her yerde vadi kafaları oluşturabilirsiniz.”
Ekip daha sonra bu tahminleri NASA’nın Mars Global Surveyor ve Mars Odyssey uzay araçları tarafından alınan Mars’ın gerçek verileriyle karşılaştırdı. Yağış içeren simülasyonlar gerçek kırmızı gezegenle daha yakından sıralandı.
Araştırmacılar, sonuçların Mars’ın antik iklimine ilişkin son kelime olmadığını – özellikle gezegenin kar veya yağmurları destekleyecek kadar sıcak kalmayı nasıl başardığını belirtmektedir. Ancak Hynek, çalışmanın bilim insanlarına başka bir gezegenin tarihi hakkında yeni bilgiler sağladığını söyledi: kendimiz.
“Akan sudan erozyon durduğunda, Mars neredeyse zaman içinde donduruldu ve muhtemelen Dünya 3,5 milyar yıl önce çok fazla görünüyor.” Dedi.
