Birçok memeli, belirli bir sese odaklanmak için kulaklarını fiziksel olarak döndürür ve şimdi beynimizde benzer bir eylemin gerçekleştiği görülmektedir.
Earslarımızı fiziksel olarak seslere doğru döndüremeyiz, ama beynimiz hala onlara honlanıyor
Köpekler yapar, kediler yapar, geyik yapar – aslında, birçok memeli türü kulaklarını işitmelerini yönlendirmek için döndürebilir. İnsanlar bu yeteneği yaklaşık 25 milyon yıl önce kaybetti, ancak yeni bir çalışmaya göre, beynimizin en yoğun dinleneceğini seçme yeteneğinde telafi ettiğimiz kulak sarma becerilerinde eksik olduğumuz şey.
Araştırma, gönüllüler hareket halindeyken beynin elektriksel aktivitesini kaydetmek için mobil elektroensefalografi (EEG) kullandı. Yakın zamana kadar, EEG sadece bir bilgisayara bağlanmış kafa derisine monte edilmiş elektrotlar ile oturabilirdi. Bununla birlikte, son yıllarda, daha küçük, daha hafif ve en önemlisi, kablosuz EEG kurulumlarının geliştirilmesi, hareket halindeyken beyin aktivitesini ölçmeyi ve davranışları beyin fonksiyonuyla bağlamaya başlamayı mümkün kılmıştır.
Bu tür çalışmalar, hareketin beynin nasıl çalıştığı üzerinde önemli etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. “Aktif keşif algısını keskinleştirir, mekansal haritalamayı destekler ve çok sensörlü ipuçlarını tutarlı bir alan duygusuna entegre eder,” diyor bu çalışmaya katılmayan Almanya Frankfurt’taki Goethe Üniversitesi’ndeki Maren Schmidt-Kassow. “Biliş, derinden esas alınmıştır.”
Almanya’daki Wurzburg Üniversitesi’ndeki Barbara Haendel laboratuvarından yapılan araştırmalar daha önce yürümenin görsel bilgilerin işlenmesini etkilediğini göstermiştir, bu nedenle çevre vizyonumuzda, hareket etmediğimizde normalde bastırılacak nesneleri fark etme olasılığımız daha yüksektir. Şimdi ekibi, benzer bir şeyin ses için doğru olduğunu gösterdi ve beyin sürekli olarak hangi yönü dinlemesi gerektiğini ayarlıyor.
Deneylerde, 35 gönüllüye mobil EEG sensörleri ve hareket sensörleri ile donatıldı ve kulak içi kulaklıklardan oynanan sürekli bir ses akışını dinlerken sekiz şekilli bir yolda dolaşmayı istedi.
EEG, durduklarında veya yerinde yürürken, gönüllüler yol boyunca yola çıktığında beyinde ses işleminde önemli bir destek olduğunu gösterdi. Bir dönüş yaptıklarında, beyin bu yönden gelen sesleri önceliklendirerek daha da uyarladı. Yol boyunca devam ederken, beynin içsel dikkat odağı, sanki bir stereo hoparlörden diğerine kayıyormuş gibi veya bir kulağı sese doğru çeviriyormuş gibi her dönüşte taraf değiştirdi.
Çin, Hangzhou’daki Zhejiang Üniversitesi’nde ekip üyesi Liyu Cao, bu iç kulak dönme biçiminin güvende kalmaya evrimsel bir adaptasyon olabileceğini tahmin ediyor. “Bu, dinamik ortamlarda daha hızlı reaksiyon süreleri ve daha güvenli navigasyona izin verebilir” diyor.
Bu araştırma, görme engelli ve işitme cihazlarını ilerleten insanlar için navigasyon yardımlarının tasarımını iyileştirmeye yardımcı olabilir, böylece birisinin yürüyüş yönüne göre arka plan gürültüsünü filtreler.
Ayrıca, açık havada egzersiz yapmanın neden beyin sağlığı ve biliş için koşu bandı veya sabit bisikletlerde yapıldığından daha fazla faydası olduğunu anlamamıza yardımcı olabilir. “Hareket kaslardan çok daha fazlasıdır,” diyor Haendel. “Beyniniz, nasıl hareket ettiğinizi ve nasıl hareket ettiğinizi değiştirir. Beyninizin işleyişini değiştirir. Bu etkileşimi en verimli çalışacak şekilde geliştirildiği için kullanmakla ilgilidir.”
