BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Çarşamba günü yaptığı açıklamada, küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat üstüne çıkarma çabalarının kısa vadede başarısız olacağının artık açık olduğunu söyledi.
Gelecek ay Brezilya’da yapılacak COP30 iklim zirvesi öncesinde Guterres, 1,5C’nin üzerine çıkmanın “yıkıcı” ancak öngörülebilir etkilere yol açacağını söyledi.
BM’nin Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) Cenevre’deki hava ve iklim dairesinde konuşan Guterres, “Bir şey zaten açık: Önümüzdeki birkaç yıl içinde küresel ısınmayı 1,5 derecenin altında tutamayacağız.” dedi.
“Aşırılık artık kaçınılmaz. Bu da önümüzdeki yıllarda daha büyük veya daha küçük, daha yüksek veya daha düşük yoğunlukta 1,5 derecenin üzerinde bir dönem geçireceğimiz anlamına geliyor.”
Bununla birlikte, bir “paradigma değişimi” varsa ve liderler net sıfır sera gazı emisyonuna yönelerek sorunu ciddiye alırlarsa, “tanıştığım tüm bilim adamlarına göre, yüzyılın sonundan önce 1,5 hala mümkün”.
2015 Paris iklim anlaşmaları, küresel ısınmayı sanayi öncesi (1850-1900) seviyelerin 2 derecenin çok altında ve mümkünse 1,5 derecenin çok altında sınırlamayı hedefliyordu.
Bilim insanları, küresel ısınmayı kontrol altına almanın önemini vurguluyor; çünkü her bir derecelik artış, sıcak hava dalgaları veya deniz yaşamının yok olması gibi riskleri daha da artırıyor.
Dünya çapındaki bilim insanlarının çalışmalarını bir araya getiren Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’ne göre, ısınmayı 2°C yerine 1,5°C ile sınırlandırmak, bunun en yıkıcı sonuçlarını önemli ölçüde sınırlandıracaktır.
İklim dezenformasyonuna karşı mücadele
Gelecek ay Brezilya’da yapılacak COP30 zirvesi öncesinde Guterres, “yanlış bilgi ve dezenformasyonla, çevrimiçi tacizle ve yeşil aklamayla mücadele” gereği üzerinde de ısrar etti.
“Bilim adamları ve araştırmacılar asla gerçeği söylemekten korkmamalı.”
Onun bu sözleri bazı kesimler tarafından Trump’ın New York’taki Birleşmiş Milletler’de yaptığı ve Cumhuriyetçi başkanın fosil yakıtları savunduğu ve yeşil teknolojilerle alay ettiği konuşmasına bir yanıt olarak görülecek.
Trump, “İklim değişikliği, bana göre dünyada şimdiye kadar yapılmış en büyük dolandırıcılıktır” dedi.
“Karbon ayak izi, kötü niyetli kişilerin uydurduğu bir aldatmacadır” dedi.
Yönetiminin temiz enerji vergi kredilerini sona erdiren yeni bir yasayla desteklenen güneş ve rüzgar enerjisine karşı savaşı hakkında “Bu arada, yanlış adlandırılan yenilenebilir enerji kaynaklarından kurtuluyoruz: bunlar bir şaka, çalışmıyorlar, çok pahalılar” diye ekledi.
Gezegen ‘eşiğinde’
Ancak Guterres, 2024’te “yeni enerji kapasitesinin neredeyse tamamının yenilenebilir kaynaklardan sağlandığı” ve yatırımların arttığı konusunda ısrar etti.
“Yenilenebilir enerji, yeni gücün en ucuz, en hızlı ve en akıllı kaynağıdır. İklimimizin acımasız tahribatına son vermenin tek güvenilir yolunu temsil ediyorlar” diye ısrar etti.
WMO bu yıl 75. yıl dönümünü kutluyor ve 2027 yılına kadar tüm ülkelerin aşırı hava koşulları erken uyarı sistemleri kapsamına alınmasına öncülük ediyor.
Guterres, “Küresel ısınma gezegenimizi uçurumun eşiğine getiriyor” dedi.
“Son 10 yılın her biri tarihin en sıcakları oldu. Okyanus ısısı rekorlar kırıyor, ekosistemleri yok ediyor. Ve hiçbir ülke yangınlardan, sellerden, fırtınalardan ve sıcak hava dalgalarından güvende değil.”
COP30’dan önce BM genel sekreteri ülkeleri “küresel sıcaklık artışını 1,5 santigrat derece ile sınırlamaya uygun cesur yeni ulusal iklim eylem planları sunmaya” çağırdı.
Bunların önümüzdeki on yılda sera gazı emisyonlarını azaltmaya yönelik taahhütleri içermesi gerektiğini söyledi ve şunu ekledi: “Çok daha büyük bir hırs gerekiyor.”
