Toronto Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, Toronto’daki Don Nehri’nin her yıl Ontario Gölü’ne 500 milyardan fazla mikroplastik parçacık taşıdığını buldu; bu miktar yaklaşık 36.000 kilograma veya 18 arabanın ağırlığına eşittir.
Dergide yayımlanan çalışma Kraliyet Cemiyeti’nin Felsefi İşlemleri A: Matematik, Fizik ve Mühendislik Bilimlerişehir sokaklarındaki çöplerin nehirler yoluyla sulak alanlara, göllere ve okyanuslara nasıl taşındığını ve sonuçta aşağı havzadaki ekosistemlerin sağlığını nasıl etkilediğini gösteriyor.
Bulgular, nehirlerin diğer su kütlelerine ne kadar atık taşıdığını tahmin eden ve kirliliği azaltmaya yönelik stratejiler hakkında bilgi veren küresel modellerin geliştirilmesine yardımcı olabilir.
Çalışmanın kıdemli yazarı, Sanat ve Bilim Fakültesi ekoloji ve evrimsel biyoloji bölümünde doçent olan Chelsea Rochman, “Geçmişteki temizlik ve çöp izleme projelerinden bu çalışma için Don’da çok fazla atık bulmayı bekliyorduk – ancak rakamlar bizi şok etti” diyor.
“Plastik kirliliği miktarı, Illinois’deki Chicago Nehri ve Massachusetts’teki Ipswich Nehri gibi ABD’deki benzer nehirlerde gördüğümüzden önemli ölçüde daha yüksek.”
Kırılmış, tek kullanımlık plastikler, kanalizasyon, yağmur suyu ve yol tozu gibi kaynaklardan kaynaklanan beş milimetreden küçük parçalar olan mikroplastikler, nehirden akan enkazın çoğunu oluşturuyordu.
Karşılaştırıldığında, araştırmacılar 20.700’den fazla makroplastik (beş milimetreden büyük plastik öğeler) saydılar; bu da yaklaşık 160 kilograma eşittir.
Plastik alışveriş torbaları ve ıslak mendiller en yaygın ürünlerdi; sırasıyla makroplastiklerin %20 ve %22’sini oluşturuyorlardı; bu da bunların kullanımını sınırlayan politikaların kirliliği azaltabileceğini gösteriyor.
Daha sıra dışı keşifler arasında muhtemelen köprülerden atılan metal kasalar da vardı.
Çalışma ayrıca mikroplastiklerin Don Nehri’nden Ontario Gölü’ne akma olasılığının daha yüksek olduğunu, daha büyük plastik parçaların ise nehir sisteminde sıkışıp kalma eğiliminde olduğunu gösterdi.
Doktora öğrencisi Jacob Haney, “Nehirler yalnızca göllerimize ve okyanuslarımıza çöp taşıyan kanallar değil; memelilerin, balıkların ve böceklerin doğrudan plastiğe maruz kaldığı yaşam alanlarıdır” diyor. Rochman Laboratuvarı adayı ve çalışmanın baş yazarı. “Bu maruziyet beslenmeyi, büyümeyi ve hayatta kalmayı bozabilir; temiz su, yiyecek ve dinlenme gibi insanların güvendiği kaynaklar üzerinde dalgalanma etkileri yaratabilir.”
Kanada’nın en kentleşmiş havzası olan Don Nehri, nehirlerin plastik kirliliğe nasıl katkıda bulunduğunu anlamak için önemli bir örnek olay çalışmasıdır.
Plastiklerin nehir sistemi boyunca nasıl hareket ettiğini anlamak için araştırma ekibi, fırtınalar öncesinde, sırasında ve sonrasında dört noktada plastik konsantrasyonlarını ölçtü: Ontario Gölü’ne boşaldığı nehir ağzının yakınında, nehrin ortasında ve onu besleyen iki küçük derede.
Fırtınaların nehirlere tortu, besin ve kirletici maddeler taşıdığı bilinse de çalışma, fırtınaların aynı zamanda büyük miktarda plastik döküntü de taşıdığını buldu.
Fırtınalar sırasında nehre giren aynı miktarda plastik, daha yüksek su akışıyla birlikte dışarı çıkar. Bu, şehirdeki sokakların sürekli bir plastik kaynağı olduğunu gösteriyor; eğer kirlilik musluğunu kapatırsak nehrin doğal olarak zamanla iyileşebileceğini gösteriyor.
Araştırmacılar, tek kullanımlık plastik kullanımının azaltılmasının, çöplerin nehirlere ve diğer su ekosistemlerine girmesini önlemede önemli bir etkiye sahip olduğunu söylüyor. Toronto’da plastik alışveriş torbaları ve ıslak mendillerin kullanımını engellemek için tasarlanan politikalar, su yollarındaki plastik çöpleri %42’ye kadar azaltabilir.
Ayrıca yağmur kanallarına tuzakların kurulmasını, atık toplama kamyonları ve kutularından çöp sızıntısını sınırlandıracak önlemlerin alınmasını ve anti-damping düzenlemelerinin daha güçlü uygulanmasını tavsiye ediyorlar.
Bireysel düzeyde, araştırma ekibi atıkların uygun şekilde bertaraf edilmesini teşvik ediyor; örneğin, ıslak mendilleri sifonu çekmek yerine çöp kutusuna atmak. Ayrıca insanları, Rochman’ın ortak kurduğu bir topluluk sosyal yardım kuruluşu olan U of T Trash Team veya yerel yardım kuruluşu Don’t Mess with the Don’un düzenlediği topluluk temizliklerine katılmaya teşvik ediyorlar.
Haney, “Plastik kirliliğinin etkisini azaltmak için önce onun nereden geldiğini, sonra da çevrede nasıl dolaştığını bilmemiz gerekiyor” diyor. “Bulduğumuz en büyük suçlulardan biri olan ıslak mendilleri ele alalım: satın alma ve kullanma kararından, nasıl imha edildiklerine ve nereye varacaklarına kadar.
“Bireysel tercihler ve hedefe yönelik yerel politikalar, plastik kirliliğinin azaltılmasında gerçek bir fark yaratabilir.”
