252 milyon yıl önce Permiyen-Triyas yok olma olayından fosillerin bir çalışması, dünyanın birçok bölgesindeki ormanların silindiğini, karbon döngüsünü bozduğunu ve Dünya’nın milyonlarca yıl boyunca sıcak kalmasını sağladığını gösteriyor.
Küresel ısınma, tıpkı Permiyen-Triyas Yok Olma Etkinliği sırasında olduğu gibi bugün orman ölümü neden oluyor
252 milyon yıl önce atmosferik karbondioksit seviyelerinde keskin bir artıştan sonra, ormanların ölümü, dünyanın ikliminde uzun vadeli bir değişime yol açtı ve sera koşulları milyonlarca yıl boyunca devam etti.
Dünya tarihinin en büyük kitlesel yok olmasına neden olan bu olayı anlamak için çalışan bilim adamları, sera gazları yaymaya devam edersek benzer bir hikayenin ortaya çıkabileceği konusunda uyarıyorlar.
Permiyen-Triyas yok olma olayının, şu anda Sibirya olan ve atmosferde CO2 seviyelerini yükselten büyük volkanik aktivite ile tetiklendiği düşünülmektedir.
Gezegenin yüzey sıcaklığı 10 ° C’ye kadar arttı ve ekvatoral bölgelerde ortalama yüzey sıcaklığı 34 ° C’ye (93 ° F) yükseldi – bugün ortalamadan 8 ° C daha yüksek.
Bazı tahminlere göre, bu koşullar yaklaşık 5 milyon yıl boyunca devam ederek deniz türlerinin yüzde 80’inden fazlasının ve karasal omurgalı ailelerinin yüzde 70’inin yok olmasına neden oldu.
Bazı araştırmacılar son zamanlarda bu kitlesel yok olma olaylarının karasal ekosistemler üzerinde aslında minimal etkileri olduğunu savunmuş olsa da, Avustralya’daki Adelaide Üniversitesi’ndeki Andrew Merdith, 252 milyon yıl önce başlayarak hayatın dizlerine getirildiğine ikna oldu.
Merdith, “Hayatın cepleri, burada ve orada küçük kuşaklarda veya vahalarda kitlesel bir yok olma yoluyla hayatta kalabilir, ancak fosil kaydının Permiyen-Triyasik bölümlerinin çoğuna gidebilir ve tüm ekosistemlerin öldüğünü görebilirsiniz” diyor Merdith.
O ve meslektaşları, kitlesel yok oluşunu yönlendiren süper sera etkinliğinin, iklim modellerinin öngördüğü 100.000 yıl yerine neden 5 milyon yıl sürdüğünü anlamak için fosil rekorunu incelediler.
Büyük yeryüzü alanlarında, 50 metreye kadar olan kanopileri olan ormanların yerini sadece 5 santimetre ila 2 metre yüksekliğinde sert zemin örtüsü bitkileri ile değiştirdiğini bulmuşlardır. Büyük miktarlarda karbon depolayan başka bir ekosistem olan turba bataklıkları da tropik bölgelerde silindi.
Araştırmacılar, Dünya’nın iklimi ve jeokimyasının bilgisayar modelini kullanarak, bu ekosistemlerin kaybının CO2 seviyelerinin milyonlarca yıl boyunca yüksek kaldığı anlamına geldiğini gösterdi. Bunun nedeni, bitki örtüsünün ayrışma üzerinde büyük bir etkisi olmasıdır, bu da karbonu atmosferden çıkaran ve onu uzun zaman çizelgeleri üzerinde kayalara ve toprağa depolayan bir süreçtir.
Merdith, şimdiki zamanla güçlü bir paralellikler var, çünkü atmosferdeki CO2 seviyeleri hızla artıyor. Sıcaklıklar artmaya devam ederse, tropikal ve subtropikal ormanlar, bitki örtüsünün iklimi dengelemede artık önemli rolünü oynayamayacağı bir eşikten geçerek adapte olmak için mücadele edebilir.
Merdith, yeni çalışmanın, ekvatorel ormanlar kaybolduktan sonra atmosferin hızla iyileşebileceği bir “ping-pong etkisi” elde edemeyeceğinizi gösteriyor.
“Bir buz binasında değilsin, sonra biraz seraya gidiyorsunuz, sonra doğrudan bir buz binasına geri dönüyorsunuz” diyor. “Topa yuvarlanmaya başladığınızda, Dünya yeni denge noktasını bulur, bu da daha önce olduğu gibi değildir.”
Çalışmaya dahil olmayan Avustralya’nın Sydney kentindeki New South Wales Üniversitesi’nde Katrin Meissner, bu olayların yeniden yapılandırılmasının “birçok eksik parça ile bir bulmacayı koymak” gibi olduğunu, ancak ekibin argümanının “makul” olduğunu söylüyor.
Ancak, şu anda okyanuslarda neler olduğu konusunda hala çok fazla belirsizlik var. Meissner, “Okyanuslar kara ve atmosferden çok daha fazla karbon tutuyor ve bu olay sırasında okyanus biyolojisine, kimyasına ve fiziksel dolaşıma ne olduğu hakkında hiçbir fikrimiz yok” diyor.
