Avrupa’da seyahate çıkmadan önce bavulu hazırlamak mı daha zor, yoksa hangi para birimiyle alışveriş yapacağını kestirmek mi? Eğer kafanızdaki dert “Euro lazım mı, lazım değil mi?” ise, bu yazı tam size göre! Euro’nun geçerli olduğu ülkeler listesinde kimi sürprizler ve alışverişle ilgili püf noktaları sizi bekliyor. Bazen valizinizden çok daha fazlasını cebinizde taşırsınız…
Euro Sadece AB’de mi Geçerli? İşin Aslı
Avrupa Birliği ülkelerinde seyahat etmek, döviz değişimi telaşını büyük ölçüde ortadan kaldırıyor. Şu anda 27 AB ülkesinin 20’sinde euro resmi para birimi olarak kullanılıyor. Ama burada küçük bir oyunbozanlık var: Sadece AB üyeleri değil, bazı AB dışı ülkeler de euroyu resmi para birimi olarak tercih ediyor. Yani, seyahat planınızı yaparken sürprizlerle karşılaşmanız an meselesi!
- Kosova
- Karadağ
- Andorra
- Monako
- San Marino
- Vatikan Şehri
Bu ülkelerde euro ile alışveriş yapmak günümüzün sıradan bir deneyimi oldu. Ama her birinin euroya geçiş hikayesi kendine özgü ve ilginç detaylarla dolu.
Balkanlarda Euro’nun Sürpriz Serüveni
2002 yılı, Balkanlardaki iki ülke için dönüm noktası oldu: Karadağ ve Kosova. Henüz bağımsızlıklarını ilan etmeden, euroyu bir gecede para birimi olarak benimsemeye karar verdiler. O günlerin önde gelen paraları Alman markı ve Yugoslav dinarıydı! Bu ani euro değişimi, bölge fiyatlarında istikrar sağlamanın ve mali yatırımların güvenliğini artırmanın bir yolu olarak görülüyordu.
Peki, şimdi bu iki ülkede cebinizdeki euroyla rahat rahat alışveriş yapabilirsiniz mi? Evet, ama küçük bir not: Herhangi bir uluslararası bankacılık anlaşması olmadığı için, bu ülkelerde dolaşımda olan euro banknot ve madeni paralar başka ülkelerden geliyor. Ve eğer banka kartınızı kullanırsanız, alışverişinize bir de döviz komisyonu ekleneceğini unutmayın!
Mikro-Devletler Kulübü: Koleksiyonluk Paralar ve Euro Ayrıcalığı
Avrupa’nın minik ama çok özel ülkeleri Monaco, San Marino ve Vatikan; en başından beri euroyu kullananlardan. Hatta 1999’da paranın yaratılışına şahit olan ilk mikro-devletler arasındaydılar. Listemizin son üyesi Andorra ise biraz gecikmeyle, 2011’de Avrupa Birliği’yle anlaşma imzalayarak euroya geçmiş oldu. Önceden kullanılan Fransız frankı ve İspanyol pesetası tarihe karıştı.
Bu mikro-devletleri özel kılan bir şey daha var: Kendi milli motiflerini taşıyan euro madeni paralarını üretme hakkına sahip olmaları! Koleksiyon meraklıları için bu paralar, sıkı aranılan birer hazine adeta. Ancak bu ayrıcalık, Karadağ ve Kosova için geçerli değil; çünkü onların Avrupa Merkez Bankası’yla resmi bir madeni para anlaşması yok.
Bu arada, Liechtenstein da Avrupa’nın mikro-devletlerinden biri sayılır ancak burada euro değil, İsviçre frangı geçerlidir. Yani, yanlış para birimiyle alışveriş yapmak istemiyorsanız bu noktaya dikkat!
Genişleyen Euro Bölgesi ve Pratik Bilgiler
Yugoslavya’nın dağılmasıyla ortaya çıkan ülkeler arasında, Slovenya 2007 yılında euroya geçti. Daha çok taze gelişme ise Hırvatistan’dan: 2023 yılında hem Şengen Alanı’na katıldılar hem de Hırvat kunasını euro ile değiştirdiler. Avrupa’da euroya geçen ülkeler ailesine yeni bir üye daha katılmış oldu.
Şimdi geldik can alıcı kısma: Alışverişlerde kesenize dikkat! Özellikle Kosova ve Karadağ’da kartla ödeme yapacaklara döviz kuru komisyonu uygulanıyor. Bu küçük ama önemli ayrıntı Andorra, Vatikan, San Marino ve Monako’da ise geçerli değil. Üstelik bu dört ülkede bir de bonus var: Arayıp bulmak isteyenler için koleksiyon değerinde nadir euro paralar!
- Air France, Lufthansa, Ryanair ve Volotea; kabinde taşınan kişisel eşyalar için ortak bir boyut standardı getirdi. Yolculuğunuzda kapı önünde yaşanacak tatsız sürprizler tarihe karışmak üzere!
- Avrupa’da sınır ötesi ödemeleri kolaylaştırmak için EPI ve EuroPA adlı iki konsorsiyum, hızlı havale çözümlerini uyumlu hale getirmeye çalışıyor.
Sonuç olarak, Avrupa’da euro geçerli olan ülkelerde alışveriş yapmak sandığınız kadar karmaşık değil. Her ülkenin kendine has euro serüveni, size bazen ekstra avantajlar, bazense dikkat edilmesi gereken küçük sürprizler sunabilir. Seyahatinizi planlarken yanınıza fazladan euro almak mı, yoksa kartla ödeme yapmak mı daha kârlı; bunu düşünmekte fayda var. Yolunuz açık, cüzdanınız dolu olsun!
