Menopozun başlangıcından itibaren beş yıl içinde kullanılan hormon replasman tedavisi, daha düşük bir Alzheimer hastalığı riski ile ilişkilidir, daha sonra yaşamda başlamak, artan risk ile ilişkilidir.
Menopoz sırasında östrojendeki düşüşlerin bilişsel etkileri olabilir
Menopoz başlangıcından sonraki beş yıl içinde hormon replasman tedavisi (HRT) Alzheimer hastalığı riskini düşürdüğü görülmektedir. Yine de yaşamın daha sonra başlaması, HRT’nin zamanlamasının beyni nasıl etkilediğini etkilediğini düşündüren tam tersi gibi görünmektedir.
Kadınlar, özellikle menopozdan geçtikten sonra erkeklere kıyasla Alzheimer hastalığını geliştirme riski artar. Bunun nedeni, beyindeki enerji üretimini ve iltihabı düzenleyen östrojen hormonundaki düşüşler olabilir. Bu nedenle, HRT, Menopoz’dan sonra Alzheimer riskini azaltmak için potansiyel bir araç olarak ortaya çıkmıştır. Ancak etkinliği üzerine yapılan çalışmalar karışık sonuçlar göstermiştir.
Bu yüzden Pandit Bhagwat Dayal Sharma Sağlık Bilimleri Üniversitesi ve meslektaşları FNU Vaibhav ve meslektaşları, Alzheimer hastalığı olaylarını 53 çalışmada analiz etti ve toplam 8.4 milyondan fazla insan. Tüm katılımcılar menopoz sonrası idi.
Rastgele kontrollü çalışmalarda, HRT katılımcılarının ortalama olarak, Alzheimer geliştirme riskinin ortalama yüzde 38’ini bulunmayanlara göre daha fazla buldular. Ancak, HRT alanlar arasında Alzheimer hastalığı riskinin yüzde 22’si daha düşük olduğunu gösteren gözlemsel çalışmalarda durum böyle değildi.
Bu sonuçları 15 Eylül’de Maryland’deki Amerikan Nöroloji Derneği toplantısında sunan Vaibhav, keskin kontrastın muhtemelen yaşa düştüğünü söylüyor. Randomize kontrollü çalışmalara katılımcıların çoğu 65 yaş ve üzerindeydi, oysa gözlemsel çalışmalarda olanlar daha genç olma eğilimindedir. Daha fazla analiz, ortalama olarak Menopoz’dan sonraki beş yıl içinde HRT’yi başlatanların, bazı çalışmalarda beş yıldan bir kişinin ömrüne kadar diğerlerinde ölüme kadar değişen takip sürelerinde Alzheimer hastalığı riskinin yüzde 32’si daha düşük olduğunu gösterdi.
Arizona Üniversitesi’nden Roberta Brinton, “Bu menopoz geçişi aslında nörolojik bir geçiş” diyor. Östrojen seviyeleri düştükçe, beyin enerji üretmenin yeni yollarını bulmalıdır. Bazı kanıtlar beynin, beyin fonksiyonunu yakıt olarak korumak için önemli bileşikler kullanarak, potansiyel olarak nörodejenerasyona neden olabileceğini düşündürmektedir. Brinton, menopoz sırasında veya kısa bir süre sonra bu vardiyayı durduran HRT’yi başlatmak. Ancak beyin bu geçişi zaten yapmışsa, HRT’nin bir etkisi olması çok geç olabilir, diyor.
Vaibhav, “Bu karışıklığın çözümünü bulmak için daha fazla çalışmaya ihtiyacımız var” diyor. HRT’nin etkilerini daha iyi anlamadan, “Kadınlar faydaları kaçırıyor olabilirler veya kadınlar zarar görebilir” diyor.
